nav-left cat-right
cat-right

Sztuka bizantyjska

Sztukę, która rozkwitała we Wschodnim Cesarstwie Rzymskim zwiemy dzisiaj bizantyjską. Zajmuje ona ogromny przedział czasowy, bowiem aż jedenaście wieków (od założenia Konstantynopola w 330 roku do roku 1453, gdy stolicę Bizancjum zdobyli Turkowie).

Sztuka bizynatyjska pozostawała ona pod silnym wpływem sztuki starożytnej Grecji, jednak miała także swoje, charakterystyczne elementy. Rozwój sztuki tamtego czasu był ściśle związany z dziejami państwa, tak więc wyróżniamy, co najmniej, trzy okresy – wczesno-, średnio- i późnobizantyjski.

Sztuka bizantyjska dzieli się na:

Architektura – mamy tu do czynienia przeważnie z budowlami sakralnymi. Początkowo naśladującymi sztukę wczesnochrześcijańską, później zmodyfikowaną przez wykorzystanie planu centralnego w budowie świątyni (jak, najsłynniejsza budowla tego czasu – Hagia Sophia). Wyróżnia się też nowy sposób budowania kopuły z tzw. „żaglami” i oknami na jej powierzchni, co znacząco optycznie ją „odciążało”. Dopiero później pojawił sie najbardziej popularny w sztuce bizantyjskiej plan kościoła – plan krzyża grackiego wpisanego w kwadrat. Do tego pięć kopuł i trzy absydy – to znak rozpoznawczy sztuki z tego regionu.

Sztuka bizantyjska

Rzeźba – najbardziej osobliwy jest brak rozwoju rzeźby wolnostojącej. Za to doskonale rozwija się rzeźba towarzysząca architekturze, a także rzemiosło artystyczne. Także tutaj dominuje przeznaczenie sakralne (kielichy, krzyże, relikwiarze czy oprawy ksiąg).

Malarstwo – Ciekawą sytuację możemy zaobserwować przyglądając się bizantyjskiemu malarstwu. Mamy tu bowiem do czynienia z okresem ikonoklazmu – zakazu wykonywania i czczenia świętych obrazów, a nawet niszczenia już powstałych. Przez to malarstwo było nakierowane na władców ziemskich (najsłynniejszym przykładem są mozaiki przedstawiające cesarza Justyniana i jego żonę Teodorę z towarzyszącym im orszakiem). Dominowało malarstwo ścienne i mozaikowe, z bardzo dokładnie oddanymi rysami twarzy, ale schematycznymi ciałami. Także ikony, mimo obarczenia restrykcyjnymi przepisami, powstawały i stały się znakiem rozpoznawczym sztuki bizantyjskiej (to stąd zaczerpnęła je, chociażby, Ruś). Bogate w złoto, symbolizujące wieczność, malowane na tablicach przedstawiały wizerunki świętych. Ikony miały zazwyczaj kompozycję centralną i statyczną, wszelkie gesty były oszczędne i dostojne.

Sztuka bizantyjska miała wpływ nie tylko na, wymienioną wcześniej Ruś (co zaowocowało także wpływem, chociaż małym, na sztukę polską), ale także na Bałkany czy półwysep apeniński.

 

Jeden komentarz do “Sztuka bizantyjska”

  1. ZuPkAhInSkA pisze:

    dziekuje ale według mnie są trochę za małe litery.

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.